Waarom Moet Ik Me Druk Maken Om Hoe Oud Ik Lijk?
‘Mevrouw, mag ik u iets vragen? Heeft u ooit nagedacht over een anti-aging crème?’
Ik stond met mijn koffer in de hand op Utrecht Centraal, uitgeput na een lange dag vergaderingen in Amsterdam. Mijn voeten deden pijn, mijn hoofd bonkte, en het enige wat ik wilde was naar huis, naar mijn dochter Lotte. Maar daar stond ze: een jonge vrouw met een perfect gestylede paardenstaart en een glimlach die te wit was om echt te zijn. Ze hield een potje crème omhoog alsof het de Heilige Graal was.
‘Nee, dank u,’ mompelde ik, terwijl ik probeerde weg te lopen. Maar ze hield vol.
‘U heeft zo’n mooie huid, maar met deze crème kunt u die jeugdige uitstraling behouden. U weet hoe belangrijk dat is, toch?’
Ik voelde iets in mij knappen. ‘Waarom zou ik me druk maken om hoe oud ik lijk?’ vroeg ik, harder dan ik bedoelde. Mensen keken op. De verkoopster bloosde.
‘Nou ja, iedereen wil er toch jong uitzien?’ probeerde ze nog.
‘Niet iedereen,’ zei ik. ‘Sommigen willen gewoon zichzelf zijn.’
Met trillende handen liep ik verder. In de trein naar huis staarde ik uit het raam, mijn gedachten maalden. Waarom raakte dit me zo? Was het omdat ik de laatste tijd steeds vaker in de spiegel keek en de rimpels rond mijn ogen telde? Of omdat Lotte laatst zei: ‘Mam, je lijkt wel ouder dan andere moeders.’
Thuis was het stil. Lotte zat aan de keukentafel, verdiept in haar telefoon. ‘Hoi mam,’ zei ze zonder op te kijken.
‘Hoi lieverd,’ antwoordde ik. Ik zette thee en probeerde het gevoel van ongemak van me af te schudden.
‘Mam?’ vroeg ze plotseling. ‘Waarom draag je eigenlijk nooit make-up? De moeders van mijn vriendinnen zien er altijd zo verzorgd uit.’
Ik slikte. ‘Ik voel me gewoon prettig zo. Is dat erg?’
Ze haalde haar schouders op. ‘Nee hoor… maar mensen zeggen wel eens dingen.’
‘Wat voor dingen?’
Ze keek me eindelijk aan, haar blauwe ogen onzeker. ‘Dat je er moe uitziet. Of oud.’
Het sneed door me heen. Ik wist niet wat te zeggen. In plaats daarvan liep ik naar boven, sloot de deur van de badkamer en keek lang naar mijn spiegelbeeld. Mijn huid was vaal, mijn haar grijs aan de slapen. Ik zag de vrouw die ik was geworden: 48 jaar, gescheiden, moeder van een puberdochter, projectmanager bij een groot bedrijf – en blijkbaar niet meer goed genoeg volgens de standaard.
Die nacht lag ik wakker. De woorden van de verkoopster en Lotte spookten door mijn hoofd. Was ik echt zo veranderd? Had ik mezelf laten gaan? Of was het gewoon de maatschappij die me vertelde dat ouder worden iets was om je voor te schamen?
De volgende ochtend besloot ik mijn frustratie van me af te schrijven. Op Facebook plaatste ik: ‘Waarom moet ik me druk maken om hoe oud ik lijk? Waarom is ouder worden iets negatiefs? Ik ben trots op elke rimpel – ze vertellen mijn verhaal.’
Binnen een uur stroomden de reacties binnen. Sommigen prezen mijn eerlijkheid: ‘Goed gezegd Marjolein! We moeten ons niet laten gek maken door die schoonheidsindustrie.’ Anderen waren minder vriendelijk: ‘Je klinkt verbitterd. Een beetje verzorging kan geen kwaad hoor.’
Lotte kwam thuis van school met rode wangen. ‘Mam, waarom zet je dat soort dingen online? Mijn vriendinnen hebben het gezien… Ze lachen me uit.’
‘Het spijt me,’ zei ik zacht. ‘Maar dit is wie ik ben. Ik wil dat jij leert dat je goed bent zoals je bent, zonder maskers of filters.’
Ze sloeg haar armen over elkaar. ‘Dat is makkelijk zeggen als je niet elke dag op Instagram zit.’
We zwegen allebei. De afstand tussen ons leek groter dan ooit.
Die avond belde mijn moeder. ‘Marjolein, wat is er aan de hand? Je tante stuurde me je Facebookbericht door.’
Ik zuchtte diep. ‘Mam, ben jij ooit onzeker geweest over ouder worden?’
Ze lachte zachtjes. ‘Kind, natuurlijk! Maar weet je wat? Op een dag besef je dat het leven te kort is om je druk te maken over rimpels. Je vader hield van elke lachrimpel die ik kreeg.’
Haar woorden troostten me, maar het schuldgevoel bleef knagen – vooral tegenover Lotte.
De dagen daarna werd het bericht opgepikt door lokale media. “Utrechtse moeder doorbreekt taboe op ouder worden.” Mijn inbox stroomde vol met berichten van onbekenden: vrouwen die hun eigen verhalen deelden, mannen die schreven dat hun vrouwen zich ook onzeker voelden.
Op school werd Lotte gepest: ‘Jouw moeder denkt dat ze een influencer is!’ Ze kwam huilend thuis.
‘Mam, waarom moest je zo nodig alles delen?’ snikte ze.
Ik trok haar tegen me aan. ‘Omdat ik wil dat jij nooit denkt dat je niet goed genoeg bent zoals je bent.’
Ze duwde me weg. ‘Maar nu ben ík degene die zich schaamt!’
Het brak mijn hart.
De weken gingen voorbij. Lotte werd stiller, trok zich terug op haar kamer. Ik voelde me machteloos – verscheurd tussen mijn eigen behoefte aan eerlijkheid en haar verlangen naar rust en anonimiteit.
Op een avond zat ze naast me op de bank, haar hoofd op mijn schouder.
‘Mam… denk je dat ik ooit tevreden kan zijn met mezelf?’ fluisterde ze.
Ik slikte de brok in mijn keel weg. ‘Dat hoop ik zo, lieverd. Maar misschien moeten we samen leren hoe dat moet.’
We besloten samen naar een workshop zelfbeeld voor moeders en dochters te gaan in het buurthuis. Daar ontmoetten we andere vrouwen die worstelden met dezelfde vragen: Hoe blijf je jezelf in een wereld vol verwachtingen? Hoe geef je je dochter mee dat schoonheid meer is dan een gladde huid?
Langzaam groeide er begrip tussen mij en Lotte. Ze zag hoe moeilijk het voor mij was om kwetsbaar te zijn – en ik zag hoe hard zij haar best deed om erbij te horen.
Op een dag kwam ze thuis met een glimlach. ‘Mam, vandaag zei iemand dat ze jou dapper vond. Omdat je gewoon jezelf bent.’
Ik voelde tranen prikken achter mijn ogen.
Nu, maanden later, kijk ik anders naar mezelf in de spiegel. Mijn rimpels zijn er nog steeds – misschien zelfs meer – maar ze horen bij mij. En Lotte? Ze draagt soms make-up, soms niet. Maar altijd met haar eigen keuze.
Soms vraag ik me af: Moeten we ons blijven aanpassen aan wat anderen vinden? Of is het tijd om onze eigen standaard te bepalen?
Wat vinden jullie? Wanneer ben je goed genoeg zoals je bent?