Onze Jubileumreis Geannuleerd voor Mijn Schoonmoeder, Maar Ze Verraadde Ons

‘Je meent het niet, mam…’ Daan’s stem trilde terwijl hij de telefoon stevig tegen zijn oor drukte. Ik zat aan de keukentafel, mijn handen om een kop lauwe thee geklemd, en probeerde zijn blik te vangen. Zijn gezicht was wit weggetrokken. ‘Maar… hoe dan? Hoeveel is het precies?’

Ik voelde mijn hart bonzen in mijn borst. We hadden net besloten dat we eindelijk die reis naar Toscane gingen maken voor ons vijfjarig jubileum. Jaren hadden we gespaard. Elke euro die we opzij konden zetten, ging in het potje “Italië”. Maar nu hoorde ik aan alles dat het mis was.

Daan hing op en keek me aan. ‘Mam zit diep in de schulden. Ze zegt dat ze het huis kwijtraakt als we haar niet helpen.’

Mijn maag draaide om. Marijke, mijn schoonmoeder, was altijd een beetje dramatisch geweest, maar dit klonk serieus. ‘Wat bedoelt ze met diep in de schulden? Heeft ze een bedrag genoemd?’

‘Vijftienduizend euro,’ fluisterde Daan. ‘Ze zegt dat ze het niet redt zonder ons.’

Ik voelde tranen prikken achter mijn ogen. Vijftienduizend euro. Dat was precies wat we hadden gespaard. Ik dacht aan de avonden dat we thuis bleven, de vakanties die we oversloegen, de kleine cadeautjes die we elkaar niet gaven om te sparen voor die ene droomreis.

‘Wat moeten we doen?’ vroeg Daan zacht.

Ik wist het antwoord al voordat ik het uitsprak. ‘We kunnen haar niet laten stikken, Daan. Ze is je moeder.’

Hij knikte langzaam en pakte mijn hand vast. ‘Het spijt me zo, Lieke.’

De volgende dag zaten we bij Marijke aan de keukentafel in haar flatje in Amersfoort. Ze zag er ouder uit dan ik me herinnerde; haar handen trilden terwijl ze haar koffie vasthield.

‘Ik weet niet hoe het zo ver heeft kunnen komen,’ snikte ze. ‘Eerst die auto die kapotging, toen die stomme lening voor de keuken… En nu dreigen ze me eruit te zetten.’

Daan legde zijn hand op haar arm. ‘We gaan je helpen, mam. Maar beloof me dat je eerlijk bent over alles.’

Ze knikte heftig en veegde haar tranen weg.

We maakten het geld over. Het voelde alsof ik een stuk van mezelf verloor toen ik op “bevestigen” drukte bij de bankapp. Onze reis verdampte waar we bij zaten.

De weken daarna probeerde ik het los te laten. Daan en ik maakten wandelingen door het bos, probeerden nieuwe recepten uit, maar telkens als ik een foto van Toscane zag op Instagram, voelde ik een steek van verdriet.

Totdat ik op een zaterdagmiddag in de Albert Heijn stond en Marijke zag staan bij de wijnafdeling. Ze lachte breed naar een vrouw die ik niet kende en hield een dure fles prosecco omhoog.

‘Ach joh, Hans betaalt wel!’ hoorde ik haar zeggen.

Mijn hart sloeg over. Hans? Betaalt? Ik liep op haar af.

‘Marijke?’

Ze schrok zichtbaar toen ze mij zag. ‘Oh! Lieke! Wat leuk je te zien!’

‘Hoe gaat het nu met je?’ vroeg ik zo neutraal mogelijk.

Ze lachte ongemakkelijk. ‘Beter! Veel beter zelfs! Hans en ik gaan volgende maand naar Gran Canaria.’

Het duizelde me. ‘Gran Canaria?’

‘Ja, Hans heeft een reisje geboekt! Even lekker eruit, snap je wel?’

Ik voelde woede opborrelen. ‘En… je schulden dan?’

Ze keek weg en haalde haar schouders op. ‘Ach, dat viel uiteindelijk wel mee. Hans heeft wat dingen voor me geregeld.’

Ik stond aan de grond genageld.

Thuis vertelde ik alles aan Daan. Hij werd eerst stil, toen woedend.

‘Ze heeft ons voorgelogen,’ zei hij met gebalde vuisten. ‘We hebben alles opgegeven voor haar!’

Die avond belde hij haar op speaker.

‘Mam, waarom heb je ons niet verteld dat Hans je hielp? Waarom heb je gedaan alsof je alles kwijt zou raken?’

Marijke zuchtte diep aan de andere kant van de lijn. ‘Jullie zijn jong, jullie verdienen nog genoeg geld… Ik had gewoon even hulp nodig.’

‘Maar waarom loog je?’ vroeg ik zacht.

‘Omdat ik bang was dat jullie anders niet zouden helpen,’ zei ze zonder schaamte.

Daan gooide zijn telefoon op tafel en liep naar buiten.

De weken daarna was er stilte tussen ons en Marijke. Daan sprak nauwelijks met haar. Ik voelde me leeg, verraden – niet alleen door haar, maar ook door mezelf omdat ik zo makkelijk had toegegeven.

Op een avond zat ik alleen op de bank toen mijn telefoon ging. Het was mijn moeder.

‘Hoe gaat het met je, lieverd?’ vroeg ze bezorgd.

Ik barstte in tranen uit en vertelde alles.

‘Soms,’ zei ze zacht, ‘moet je leren grenzen stellen – ook tegenover familie.’

Die woorden bleven hangen in mijn hoofd terwijl ik naar het plafond staarde die nacht.

Daan kwam naast me zitten in bed.

‘Weet je wat het ergste is?’ zei hij zacht. ‘Dat ik haar niet meer vertrouw.’

Ik pakte zijn hand vast. ‘Misschien moeten we opnieuw beginnen met sparen. Voor onszelf deze keer.’

Hij knikte langzaam.

De maanden daarna probeerden we ons leven weer op te pakken. We spaarden opnieuw – elke euro voelde als een overwinning op het verleden. Marijke probeerde af en toe contact te zoeken, maar Daan hield haar op afstand.

Op een dag stond ze ineens voor onze deur met een bos bloemen.

‘Mag ik binnenkomen?’ vroeg ze schuchter.

Daan aarzelde even, maar liet haar binnen.

Ze keek ons beiden aan met vochtige ogen. ‘Het spijt me echt… Ik was bang om alleen te zijn en heb domme dingen gedaan.’

Er viel een lange stilte.

‘We kunnen niet zomaar vergeten wat er gebeurd is,’ zei Daan uiteindelijk.

Ze knikte begrijpend en vertrok weer – alleen deze keer zonder drama of verwijten.

Soms vraag ik me af: hoeveel kun je geven voordat je jezelf verliest? En wanneer is het tijd om voor jezelf te kiezen – zelfs als dat betekent dat je iemand moet teleurstellen die je liefhebt?