De dag waarop ik alles achterliet: Mijn vlucht van het altaar
‘Je gaat nu niet serieus trouwen met die vent, hè?’ Bas’ stem trilde, zijn ogen stonden fel. Ik stond in de kleine, benauwde kleedkamer van het stadhuis in Utrecht, mijn witte jurk strak om mijn lijf, mijn handen klam. Buiten hoorde ik het geroezemoes van familie en vrienden, het zachte getik van regen tegen de ramen. Mijn moeder, Ans, had net nog geprobeerd mijn sluier recht te trekken, haar mond strak, haar ogen vol verwachting – of was het angst?
‘Bas, hou op,’ fluisterde ik. ‘Het is te laat. Iedereen zit al te wachten.’
Hij schudde zijn hoofd. ‘Het is nooit te laat, Eva. Niet als je weet dat het fout is.’
Mijn hart bonsde in mijn keel. Ik dacht aan Sander, die beneden stond, waarschijnlijk alweer met een glas champagne in zijn hand. Gisteravond had hij zich niet kunnen beheersen op zijn vrijgezellenfeest. Mijn broer Mark had hem laveloos naar huis moeten slepen. Vanmorgen rook hij nog naar drank toen hij me vluchtig kuste. ‘Het hoort erbij,’ zei mijn vader toen ik er iets van zei. ‘Iedereen is zenuwachtig op zo’n dag.’ Maar diep vanbinnen wist ik dat het niet klopte.
‘Eva!’ Mijn moeder stak haar hoofd om de deur. ‘Ze wachten op je. Kom je?’
Ik keek Bas aan. Zijn blik was smekend. ‘Alsjeblieft, Eva. Denk aan jezelf. Je verdient beter dan dit.’
Mijn handen trilden toen ik naar de spiegel keek. Mijn ogen waren rood van het huilen, mijn make-up haastig bijgewerkt door mijn zusje Lotte. Ik zag geen stralende bruid, maar een vrouw die gevangen zat in verwachtingen en tradities.
‘Wat als ik gewoon wegloop?’ fluisterde ik.
Bas glimlachte zwakjes. ‘Dan ga ik met je mee.’
Mijn moeder kwam nu helemaal binnen, haar gezicht gespannen. ‘Wat is hier aan de hand? Eva, je maakt ons belachelijk als je nu niet komt.’
‘Mam…’ Mijn stem brak. ‘Ik weet niet of ik dit kan.’
Ze zuchtte diep en pakte mijn hand stevig vast. ‘Je hebt altijd getwijfeld, maar Sander is een goede partij. Hij heeft een vaste baan bij de gemeente, zijn ouders zijn fatsoenlijk volk…’
‘Maar houdt hij van me?’ vroeg ik zacht.
Ze keek weg. ‘Liefde groeit wel. Je vader en ik…’
‘Jullie zijn ongelukkig!’ riep ik plotseling uit. De woorden hingen zwaar in de lucht.
Mijn moeder liet mijn hand los alsof ze zich aan iets brandde. ‘Doe wat je wilt,’ siste ze, en liep de kamer uit.
Ik keek Bas aan. ‘Als ik nu ga… dan verlies ik alles.’
Hij pakte mijn hand en kneep er zachtjes in. ‘Misschien vind je dan eindelijk jezelf terug.’
Buiten klonk applaus – Sander maakte een grapje bij de gasten, hoorde ik aan het gelach. Ik voelde walging opkomen bij de gedachte aan zijn arrogante lach, zijn hand die me straks zou claimen als een trofee.
‘Kom,’ zei Bas zacht. Hij opende het raam en keek naar beneden. ‘Het is maar twee meter.’
‘Ben je gek?’
‘Nee, maar jij wordt gek als je blijft.’
Ik aarzelde nog één seconde, keek naar mijn jurk – wit, maagdelijk, symbool voor een leven dat nooit het mijne was geweest – en klom toen over de vensterbank.
De regen voelde koud en bevrijdend op mijn huid toen we samen door de steeg renden, weg van het stadhuis, weg van alles wat bekend was.
We verstopten ons in een café aan de Oudegracht. Mijn jurk was doorweekt en vies; mensen keken ons verbaasd na. Bas bestelde twee koffie en een appeltaart.
‘Wat nu?’ vroeg ik met trillende stem.
Hij haalde zijn schouders op. ‘Nu leef je voor jezelf.’
Mijn telefoon trilde onophoudelijk – berichten van Lotte: “Waar ben je?” “Mam is in paniek.” “Sander is woedend.”
Ik voelde me schuldig tegenover iedereen – behalve tegenover mezelf.
‘Wil je terug?’ vroeg Bas voorzichtig.
Ik schudde mijn hoofd. ‘Nooit meer.’
We zaten urenlang zwijgend tegenover elkaar, terwijl buiten de regen bleef vallen en Utrecht langzaam tot rust kwam.
Tegen de avond belde mijn vader me op. Zijn stem was koud en afstandelijk.
‘Eva, je hebt ons voor schut gezet. Je moeder huilt al uren.’
‘Pap…’
‘Je hoeft voorlopig niet thuis te komen.’
Hij hing op voordat ik iets kon zeggen.
Bas keek me aan en legde zijn hand op de mijne. ‘Je hebt gedaan wat goed is voor jou.’
Maar waarom voelde het dan alsof ik alles kwijt was?
De dagen daarna sliep ik bij Bas op de bank in zijn kleine appartement in Lombok. We praatten nachtenlang over vroeger – over hoe we als kinderen hutten bouwden in het park, hoe we samen droomden van reizen naar verre landen.
‘Waarom ben jij nooit weggegaan?’ vroeg ik hem op een avond.
Hij glimlachte droevig. ‘Omdat jij hier was.’
Ik voelde iets warms door me heen stromen – iets wat ik bij Sander nooit had gevoeld.
Toch bleef het schuldgevoel knagen. Mijn moeder stuurde lange berichten vol verwijten; Lotte probeerde me te steunen maar werd onder druk gezet door de familie; Sander stuurde woedende voicemails waarin hij me uitschold voor lafaard en egoïst.
Op een dag stond Sander plotseling voor Bas’ deur. Zijn ogen waren rooddoorlopen, zijn stem schor van woede.
‘Kom mee naar huis,’ beval hij.
Ik bleef achter Bas staan. ‘Nee.’
Hij lachte spottend. ‘Denk je dat iemand jou nog wil na deze schande? Je hebt alles verpest!’
Bas stapte tussen ons in. ‘Laat haar met rust, Sander.’
Sander balde zijn vuisten maar draaide zich uiteindelijk om en verdween zonder nog iets te zeggen.
Die nacht huilde ik mezelf in slaap – niet om Sander, maar om alles wat verloren was gegaan: mijn familie, mijn oude leven, mijn zekerheid.
Langzaam begon ik mezelf opnieuw uit te vinden. Ik vond een baan bij een klein boekwinkeltje in de binnenstad; Bas en ik groeiden steeds dichter naar elkaar toe.
Op een dag nam hij me mee naar het park waar we vroeger speelden.
‘Weet je nog?’ vroeg hij zacht.
Ik knikte en voelde tranen prikken achter mijn ogen – maar deze keer waren het tranen van hoop.
‘Denk je dat ze me ooit zullen vergeven?’ vroeg ik hem.
Hij haalde zijn schouders op. ‘Misschien niet allemaal. Maar jij hebt jezelf vergeven – dat is genoeg.’
Soms droom ik nog van die dag: de regen op mijn huid, de angst en de vrijheid tegelijk. Ik vraag me af: hoeveel mensen durven echt voor zichzelf te kiezen? En wat zou jij doen als je moest kiezen tussen jezelf en alles wat je kent?