Achter de gesloten deuren: Mijn nieuwe begin op 48-jarige leeftijd
‘Waarom luister je nooit naar me, Erik?’ Mijn stem trilde terwijl ik de borden iets te hard op het aanrecht zette. Het was weer zo’n avond waarop de stilte tussen ons zwaarder woog dan de woorden die we uitwisselden. Erik keek niet op van zijn telefoon. ‘Omdat je altijd overdrijft, Marleen. Het is altijd hetzelfde liedje.’
Ik voelde de tranen prikken, maar ik weigerde ze te laten zien. Niet weer. Niet voor hem. Het huis rook naar gebakken aardappels en afwasmiddel, maar alles voelde koud. Onze zoon, Joris, was net het huis uit en onze dochter, Anne, studeerde in Utrecht. Het huis was te groot geworden voor twee mensen die elkaar nauwelijks nog kenden.
Die nacht lag ik wakker, luisterend naar Eriks ademhaling. Ik vroeg me af wanneer we elkaar kwijt waren geraakt. Was het na de geboorte van Anne? Of misschien toen ik stopte met werken om voor de kinderen te zorgen? Ik had mezelf altijd wijsgemaakt dat het normaal was, dat iedereen op een dag onzichtbaar werd in zijn eigen leven.
De volgende ochtend zat ik aan de keukentafel met een kop koffie toen mijn telefoon trilde. Een bericht van mijn oude vriendin Saskia: ‘Zin om vanmiddag te wandelen? Heb je lang niet gezien!’
Ik twijfelde even. Wandelen betekende praten, en praten betekende misschien dat ik moest toegeven hoe ongelukkig ik was. Maar iets in mij zei dat ik moest gaan.
We liepen langs het kanaal, de lucht zwaar van naderende regen. Saskia keek me aan met haar bekende, onderzoekende blik. ‘Hoe gaat het nou echt met je, Marleen?’
Ik slikte. ‘Ik weet het niet meer, Sas. Soms heb ik het gevoel dat ik er gewoon niet meer toe doe. Erik en ik… het is alsof we vreemden zijn.’
Saskia legde haar hand op mijn arm. ‘Je bent niet onzichtbaar. Je bent gewoon vergeten wie je zelf bent.’
Die woorden bleven hangen, lang nadat we afscheid hadden genomen. Thuisgekomen vond ik Erik in de tuin, bezig met zijn gereedschap. Ik wilde iets zeggen, iets vragen misschien, maar hij keek niet op.
De dagen werden weken. De ruzies werden stiller, maar niet minder pijnlijk. Op een avond kwam Anne onverwacht thuis. Ze keek me aan met diezelfde onderzoekende blik als Saskia.
‘Mam, ben je gelukkig?’ vroeg ze zacht.
Ik schrok van haar directheid. ‘Waarom vraag je dat?’
‘Omdat ik het zie. Je lacht niet meer zoals vroeger.’
Ik wist niet wat ik moest zeggen. Anne pakte mijn hand. ‘Je mag ook voor jezelf kiezen, mam.’
Die nacht droomde ik van vroeger: van dansen in de regen met Erik, van lachen met de kinderen in het park, van dromen die ik ooit had gehad maar ergens onderweg was kwijtgeraakt.
De volgende dag besloot ik iets te doen wat ik in jaren niet had gedaan: ik schreef me in voor een schildercursus in het buurthuis. De eerste les voelde onwennig; mijn handen trilden toen ik het penseel vasthield. Maar naarmate de weken verstreken, begon er iets te veranderen. Ik vond rust in de kleuren, in het mengen van verf en het creëren van iets nieuws.
Op een middag bleef Erik thuis van zijn werk. Hij vond me in de woonkamer, omringd door doeken en verfpotten.
‘Wat ben je aan het doen?’ vroeg hij verbaasd.
‘Schilderen,’ zei ik simpelweg.
Hij keek naar mijn werk, zijn gezicht onleesbaar. ‘Sinds wanneer doe je dit?’
‘Sinds ik weer wil voelen wie ik ben.’
Er viel een stilte die anders was dan alle andere stiltes tussen ons. Geen verwijt, geen boosheid – alleen verwarring.
De weken daarna veranderde er iets in huis. Erik probeerde vaker met me te praten, maar het voelde geforceerd. We waren twee mensen die elkaar probeerden terug te vinden, maar misschien al te ver uit elkaar waren gegroeid.
Op een avond kwam Joris langs voor het avondeten. Tijdens het eten viel er een ongemakkelijke stilte toen Erik vroeg: ‘Marleen, wat wil je eigenlijk?’
Ik keek hem aan en voelde voor het eerst geen angst om eerlijk te zijn.
‘Ik wil mezelf terugvinden,’ zei ik zacht. ‘En misschien betekent dat wel dat we elkaar moeten loslaten.’
Joris keek geschrokken op. ‘Gaan jullie uit elkaar?’
Erik zuchtte diep. ‘Misschien is dat beter voor ons allebei.’
Die nacht sliep ik op de bank. Niet omdat Erik dat wilde, maar omdat ik ruimte nodig had om na te denken over wat er zou komen.
De maanden daarna waren zwaar. We vertelden onze kinderen over de scheiding; Anne huilde, Joris werd boos. Mijn ouders – echte Brabanders – begrepen er niets van: ‘Je hoort bij elkaar te blijven,’ zei mijn moeder keer op keer.
Maar ik hield vol. Ik vond een klein appartementje aan de rand van het dorp, met uitzicht op de weilanden waar ik als kind speelde. De eerste nachten voelde ik me verloren en alleen – tot Saskia langskwam met wijn en verhalen over haar eigen mislukkingen en overwinningen.
Langzaam begon ik mezelf opnieuw uit te vinden. Ik schilderde elke dag, maakte nieuwe vrienden in het buurthuis en ontdekte dat er nog steeds muziek in mij zat – zelfs als niemand anders die hoorde.
Op een dag stond Erik voor mijn deur, een bos bloemen in zijn hand.
‘Ik wilde je bedanken,’ zei hij schor. ‘Voor alles wat je voor mij en de kinderen hebt gedaan.’
We praatten urenlang – over vroeger, over fouten en spijt, maar ook over hoop en toekomst.
‘Denk je dat we ooit vrienden kunnen zijn?’ vroeg hij voorzichtig.
Ik glimlachte door mijn tranen heen. ‘Misschien wel. Maar nu moet ik eerst leren om vriend van mezelf te zijn.’
Nu, maanden later, kijk ik uit over de weilanden en voel ik voor het eerst in jaren rust in mijn hart. Soms mis ik het oude leven – de zekerheid, de routine – maar vaker voel ik trots dat ik deze stap heb gezet.
Was het egoïstisch om voor mezelf te kiezen? Of is het juist dapper om eindelijk jezelf te durven zijn? Wat zouden jullie doen als je op een kruispunt in je leven stond?