Uitgenodigd op de bruiloft van mijn ex-man en mijn vroegere beste vriendin
‘Je meent dit niet…’ fluisterde ik, terwijl mijn vingers trilden boven de witte envelop. Mijn naam stond er met sierlijke letters op, alsof het een grap was. Maar toen ik de kaart opensloeg, zag ik het onmiskenbaar: “Anna & Paul nodigen je uit op hun huwelijk.” Anna. Mijn vroegere beste vriendin. Paul. Mijn ex-man.
Ik voelde hoe mijn hartslag versnelde, mijn ademhaling oppervlakkig werd. Alsof ik ineens weer terug was in dat moment, twee jaar geleden, toen Paul me vertelde dat hij niet meer gelukkig was. Dat hij iemand anders had ontmoet. Ik had nooit durven denken dat die ‘iemand anders’ Anna was. Mijn Anna, met wie ik als kind hutten bouwde in het Vondelpark, met wie ik urenlang aan de keukentafel zat te dromen over onze toekomst.
‘Mam?’ hoorde ik een stem achter me. Mijn dochtertje Sophie stond in de deuropening, haar grote blauwe ogen vol bezorgdheid. ‘Gaat het wel?’
Ik slikte en probeerde te glimlachen. ‘Ja lieverd, alles goed.’ Maar mijn stem klonk schor. Sophie keek me nog even aan, alsof ze wist dat er iets niet klopte, en verdween toen weer naar haar kamer.
Ik bleef zitten aan de keukentafel, de uitnodiging in mijn hand geklemd. De zon viel door het raam op het marmeren aanrechtblad, maar alles leek grauw. Mijn gedachten tolden. Waarom hadden ze mij uitgenodigd? Was het een soort wraak? Of wilden ze laten zien dat ze ‘boven alles stonden’? Of… verwachtten ze echt dat ik zou komen?
Mijn telefoon trilde op tafel. Een appje van mijn moeder: “Kom je zondag eten?” Ik typte snel terug: “Weet nog niet, laat het weten.” Ik kon haar nu niet onder ogen komen. Zij had Paul altijd als haar eigen zoon gezien. En Anna? Die kwam vroeger bij ons thuis over de vloer alsof ze familie was.
Die avond lag ik wakker in bed. De stilte in huis drukte op mijn borst. Ik dacht terug aan de eerste keer dat ik Paul ontmoette, op een feestje van een gezamenlijke vriend in Utrecht. Hij had die ondeugende glimlach, die me meteen raakte. We dansten tot diep in de nacht, dronken goedkope wijn en lachten om alles en niets. Anna was er ook die avond, ze moedigde me aan om hem te zoenen. ‘Kom op, Eva,’ had ze gelachen, ‘je leeft maar één keer!’
Hoe ironisch.
De weken na onze scheiding waren een waas van verdriet en woede geweest. Ik had Anna gebeld, gesmeekt om uitleg, maar ze nam niet op. Later hoorde ik via via dat zij en Paul samen waren gezien in een café in Amsterdam-Noord. De pijn was ondraaglijk geweest.
Nu zat ik hier, twee jaar later, met hun uitnodiging in mijn hand.
De volgende dag besloot ik naar mijn moeder te gaan. Ze woonde in een rijtjeshuis in Amstelveen, haar tuin vol bloemen waar ze zo trots op was. Toen ik binnenkwam, rook het naar appeltaart.
‘Eva!’ Ze omhelsde me stevig. ‘Je ziet er moe uit.’
Ik haalde diep adem en legde de uitnodiging op tafel.
Ze las hem zwijgend en keek me toen aan met vochtige ogen.
‘Wat ga je doen?’ vroeg ze zacht.
‘Ik weet het niet,’ fluisterde ik. ‘Het voelt als een klap in mijn gezicht.’
Ze pakte mijn hand vast. ‘Je hoeft niet te gaan als je dat niet wilt.’
Maar ergens knaagde er iets in mij. Een stem die zei: misschien moet je juist wel gaan. Om te laten zien dat je sterker bent dan dit verraad. Of misschien om eindelijk antwoorden te krijgen op vragen die al te lang onbeantwoord zijn gebleven.
Die avond belde ik met mijn broer Tom. Hij was altijd nuchter, recht voor zijn raap.
‘Wat een stelletje eikels,’ zei hij direct toen ik het vertelde. ‘Waarom zou je daarheen gaan? Je bent ze niks verschuldigd.’
‘Misschien wil ik gewoon weten waarom,’ zei ik zacht.
‘Je krijgt toch nooit een antwoord waar je tevreden mee bent,’ bromde Tom.
Misschien had hij gelijk.
De dagen verstreken en de uitnodiging lag als een steen op mijn nachtkastje. Sophie merkte dat ik afwezig was.
‘Mam, waarom ben je zo verdrietig?’ vroeg ze op een avond terwijl we samen pannenkoeken bakten.
Ik keek haar aan en voelde tranen prikken achter mijn ogen.
‘Soms doen mensen die je vertrouwt dingen die pijn doen,’ zei ik voorzichtig.
Ze knikte ernstig, alsof ze het begreep.
Op een regenachtige woensdag besloot ik Anna te bellen. Mijn hart bonsde in mijn keel toen haar voicemail aanging: “Hoi, je spreekt met Anna…”
Ik hing op zonder iets in te spreken.
De nacht voor de bruiloft sliep ik nauwelijks. Ik stond voor de spiegel en keek naar mezelf: wallen onder mijn ogen, lijnen rond mijn mond die er vroeger niet zaten. Wie was ik geworden?
Op de dag zelf trok ik mijn donkerblauwe jurk aan – niet te feestelijk, maar ook niet te somber – en bracht Sophie naar haar vader’s ouders. Ze keken me medelijdend aan toen ik zei dat ik naar een bruiloft moest.
De ceremonie was in een oude boerderij net buiten Haarlem. Toen ik aankwam, zag ik Paul staan in zijn grijze pak, Anna naast hem in een eenvoudige witte jurk. Ze zagen er gelukkig uit – of deden alsof.
Toen Anna mij zag, verstijfde ze even. Paul keek weg.
Tijdens de receptie kwam Anna naar me toe.
‘Eva…’ begon ze aarzelend.
Ik keek haar recht aan. ‘Waarom?’
Ze slikte zichtbaar. ‘Het spijt me zo… Ik had het nooit zo gewild.’
‘Maar je hebt het wel gedaan,’ zei ik hardop.
Ze knikte en tranen sprongen in haar ogen.
‘Paul en ik… het gebeurde gewoon. Ik wilde jou niet kwijt als vriendin.’
‘Maar je hebt me wel verloren,’ zei ik zacht.
We stonden daar even zwijgend tegenover elkaar, midden tussen lachende gasten en klinkende glazen.
Paul kwam erbij staan, zijn blik schuldig.
‘Eva…’ begon hij, maar ik hief mijn hand.
‘Jullie hoeven niets meer uit te leggen,’ zei ik kalm. ‘Ik hoop dat jullie gelukkig worden.’
Ik draaide me om en liep weg, voelde hoe de spanning langzaam uit mijn schouders gleed.
In de auto barstte ik in huilen uit – van opluchting, verdriet en misschien zelfs een beetje trots.
Thuis wachtte Sophie op me met open armen.
Nu zit ik hier en vraag me af: Kun je ooit echt vergeven wat onvergeeflijk lijkt? Of is loslaten soms het enige wat je kunt doen? Wat zouden jullie doen als je in mijn schoenen stond?